بررسی تطبیقی اندیشه های سیاسی شیخ فضل الله نوری و علامه نائینی با تاکید بر دموکراسی
thesis
- دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی
- author lمجتبی محمدی
- adviser جهانبخش ایزدی محبوبه پاک نیا
- Number of pages: First 15 pages
- publication year 1392
abstract
بررسی تطبیقی اندیشه سیاسی علامه نائینی و شیخ فضل الله نوری باهدف به دست آوردن امکان و امتناع تحقق دموکراسی خواهی در افکار و اندیشه های این دوعالم دینی، به منظور ارزش نهادن به حضور گستردۀ مردم در تمامی عرصه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... در جامعۀ انسانی و سازگاری و سفارش این مهم در تعالیم اسلامی با اندیشه های نوگرایانه و وارداتی از غرب، در گفتمان مشروطه خواهی علامه نائینی و مشروعه خواهی شیخ فضل الله نوری، به نظر می رسد تلاش بسیار مفیدی است که رساله حاضر درصدد است تا ابعاد مختلف آن را در دهه 2013 میلادی/ 1392 شمسی، بازگویی و تحلیل کند. بررسی این دو دیدگاه با توجه به اسناد و مدارک، کتب و آثار فقهی و پژوهش ها، تحلیل ها و تحقیق های مختلف از منظر شخصیت های داخلی و خارجی در چگونگی برخورد این دوعالم شیعی با موضوع مردم سالاری یا همان دموکراسی خواهی و بها دادن به حضور بالقوۀ مردم در همۀ عرصه ها، به ویژه در جوامع دینی آن هم در عصر قاجاریه، با روش دیرینه شناسی دانش به منظور باز کردن کلاف های تاریخی و بسترسازی های مناسب برای رسیدن به شاخص های تطبیقی اندیشۀ این دو روحانی برجسته، بخشی از ابتکارات به عمل آمده در این تحقیق می باشد. جمع بندی و فرجام بررسی مزبور به طور بسیار خلاصه عبارت است از اینکه، اندیشه و افکار شیخ فضل الله نوری با علامه نائینی در باب دموکراسی خواهی و هر واژۀ وارداتی از غرب در عصر قاجاریه همچون قانون، مساوات، آزادی و عدالت دارای تعارضات بسیاری است که این نظر برمی گردد به نوع برداشت شیخ با توجه به دانش و فضای روز جامعه؛ و با توجه به اینکه شیخ فضل الله نوری خود یک روحانی و اهل علم و فقاهت بوده است اما نتوانسته افکار و اندیشه های جدید و وارداتی را در دانش و محتوای ذهن خود انسجام دهد. وی متأسفانه همانند گذشتگان خود به این گونه قضایا، بسیار سنتی نگاه می کرده و اعتقاد داشته است که آزادی برای این مردم خطرناک است و نمی توانند راه درست را از نادرست تشخیص دهند، اما با تمامی این ها، به دار آویختن این روحانی بزرگ دور از حق و انصاف بود. علامه نائینی نیز به علت احاطه ای که به دانش روز جامعه جهانی داشت قادر بود با این گونه مناسبات با تأمل و آگاهی بیشتر روبرو شود، لذا بیشترین پیوند و ارتباط با گفتمان های خردگرایی سنتی(فقهی) معاصر در او وجود داشته است که مشروطیت را با تمامی ارکانش پذیرفته بود. خطای بزرگ او نیز در جمع آوری و به دجله ریختن آثارش بسیار دور از ذهن بود. مناسب بود هر دوعالم دینی، جدای از مبانی نظری و اندیشه روش شناسی مختلف و متفاوتی که داشتند، به گونه ای به حل تعارضات ناشی از مدرنیته و مدنیت غربی که همخوانی با شریعت اسلام داشت می پرداختند و در برخورد با نواندیشان، برای حفظ انسجام و وحدت بیشتر،گام برمی داشتند.
similar resources
بررسی تطبیقی حق و تکلیف از دیدگاه شیخ فضل الله نوری و علامه نائینی
برای گذار از جامعه ای که دچار بحران شده است صاحب نظران آن جامعه باید مبانی لازم برای تحول و توسعه را ترسیم و ابلاغ نمایند. یکی از پایه های توسعه نیز تشخیص و تمیز حق و تکلیف در جامعه است که عمدتاً مورد غفلت واقع می شود. در این مقاله به مقایسه مبانی حق و تکلیف از دیدگاه شیخ فضل الله نوری و علامه نایینی پرداخته شده است؛ حق و تکلیف حاکم نسبت به مردم و حق و تکلیف مردم نسبت به حاکم. هدف از این مقایسه،...
full textمقایسه اندیشه سیاسی میرزا نائینی وشیخ فضل الله نوری
چکیده: تاریخ معاصر ایران با حرکتها و نهضتهای متعدد مردمی در ابعاد مختلف آن ، وآثار متفاوتی که این حرکتها ونهضت های مردمی به همراه داشته ، رقم خورده است که می توان گفت یکی از این جنبش های بارز در این مقطع تاریخی که با نقش آفرینی علما و روحانیون برجسته آن زمان در صحنه های سیاسی اجتماعی و همچنین حضور گسترده و نقش بارز و آشکار مردم به پیروی از علما در تاریخ سیاسی ایران معاصر به وقوع پیوست، نهضت وجن...
full textقانون اساسی مشروطیت در ترازوی اندیشه شیخ فضل الله نوری
چکیده: شیخ فضل الله نوری از علمای طراز اول در نهضت مشروطیت (عدالتخوانه) و مخالف با استبداد بود؛ اما پس از اینکه دست روسنفکران غرب زده وارد نهضت مشروطه شد و نهضت مشروطه‌ای که مد نظر شیخ و علمایی که برای محدود کردن استبداد به پا خواسته بودند در دست روشنفکران قرار گرفت شیخ با علم کردن مشروطه مشروعه به مخالفت با آنان برخواست، اما روشنفکران موفق شدند بر موج ضد استبدادی جامعه سوار شده و شیخ را طرفدار...
full textبررسی تطبیقی حق و تکلیف از دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری و علامه نائینی
برای گذار از جامعه‌ای که دچار بحران شده است صاحب‌نظران آن جامعه باید مبانی لازم برای تحول و توسعه را ترسیم و ابلاغ نمایند. یکی از پایه‌های توسعه نیز تشخیص و تمیز حق و تکلیف در جامعه است که عمدتاً مورد غفلت واقع می‌شود. در این مقاله به مقایسه مبانی حق و تکلیف از دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری و علامه نایینی پرداخته شده است؛ حق و تکلیف حاکم نسبت به مردم و حق و تکلیف مردم نسبت به حاکم. هدف از این مقایسه،...
full textمفهوم حریّت از منظر روحانیت صدر مشروطه؛ مطالعه تطبیقی نظرات شیخ فضل الله نوری، میرزای نائینی، شیخ ابراهیم زنجانی و اسدالله خرقانی
ظهور مدرنیته غربی و دول اروپایی به عنوان منادیان ترقی و پیشرفت در سده هجدهم و حضور افکار نوگرایانه غربی در کشورهای اسلامی به ویژه ایران، سبب واکنش جامعه ایرانی و رهبران آن گردید. مباحث نوین در حوزه سیاست و به تبع آن مفاهیمی نظیر آزادی، برابری و مشروطیت از مهمترین نمودهای پیشرفت و مدرنیته غربی بود که جدالهای نظری را به ویژه در نزد روشنفکران و علما در پی داشت. بحث آزادی که در غرب نوعی برون...
full textMy Resources
document type: thesis
دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023